Necdet BULUT’un Mücadelesi Sürüyor!

Türkiye‘nin bilgisayar alanında doktora yapan ilk bilim insanı, ODTÜ Öğretim Üyesi Dr. Necdet BULUT‘u katledilişinin 38. yılında, saygıyla anıyoruz.

Türkiye’de 70’li yıllarda toplumun öncü demokrasi ve özgürlük savunucuları büyük bir baskı altında, gerici-faşist şiddetin doğrudan hedefi haline gelmişti. Necdet BULUT, bu koşullar içerisinde bir yandan bilimsel faaliyetler ile Türkiye’de birkaç arkadaşıyla birlikte bilgisayar mühendisliği ve bilimlerinin temellerini atarken diğer yandan aydın olmanın sorumluluğuyla hareket etmiştir. ODTÜ Bilgisayar Merkezi’nin yöneticiliğini sürdürürken, Türkiye Bilişim Derneği’nde Genel Başkanlık ve Tüm Öğretim Üyeleri Derneği Genel Yazmanlık görevlerini de üstlenmiş, Tüm Teknik Elemanlar Derneği’nde örgütlenme mücadelesine katkıda bulunmuştur.

1978 Temmuz’unda ODTÜ’den izinli olarak Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektronik Hesap Bilimleri Enstitüsü Başkanlığı’na getirilen Necdet BULUT, KTÜ’de Bilgisayar Merkezi’nin kurulması için yoğun bir çalışma içine girmiştir. Sistem seçimi, ihaleler, bina projeleri, eleman sağlanması ve eğitimi gibi alanlarda çalışıp bir yandan da bürokrasi ile mücadele ederek merkezi adeta yoktan var etmiştir. Enstitü’ye ait bilgisayarın İstanbul’dan gemiye yüklenmesini sağlamış; ancak Trabzon’a geldiğini görememiştir.

Trabzon’daki lojmanının girişinde, 26 Kasım 1978 gecesi, faşist tetikçiler tarafından arabası çapraz ateşe alınmış; kendisi ağır, oğlu ve eşi hafif yaralanmıştır. Özel uçakla Ankara’ya, Hacettepe Üniversitesi Hastanesi’ne getirilen Bulut; 8 Aralık 1978 yılında yaşama veda etmiştir.

Necdet BULUT’un katledilişinin 38. yılında, Türkiye’de hala aydınlar ve akademisyenler baskı altındadır.  38 yıl önce olduğu gibi bugün de örgütlenme, ifade ve düşünce özgürlüğü, yaşama hakkı ciddi bir biçimde ihlal edilmektedir. Bu nedenle Necdet BULUT’un bilim, emek ve demokrasi mücadele mirasını hatırlamak ve hatırlatmak, günümüzün öncelikli görevleri arasındadır. Bu mücadele, bugünün genç mühendis ve akademisyenlerinin ellerinde büyümektedir.

Necdet BULUT ile birlikte, demokrasi mücadelesinde yitirdiğimiz tüm aydın ve bilim insanlarımızı bir kez daha saygıyla anıyoruz.

Bilgisayar Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu

(Fotoğraflar TÜTED Arşivi’nden alınmıştır.)


Necdet Bulut Kimdir?

Necdet Bulut 1960’ta İstanbul Üniversitesi (İÜ) Fen Fakültesi Jeofizik Bölümü’nü bitirdi. 1963-1969 arasında IBM şirketinde sistem mühendisi olarak çalıştı. 1969 Mayıs’ında ODTÜ Elektronik Hesap Bilimleri Bölümü’ne programcı olarak girdi. Aynı yılın kasımında öğretim görevliliğine atandı.

1970 Şubat’ında Purdue Üniversitesi’nde doktora çalışmalarına başladı. 1972’de bilgisayar bilimleri dalında M.S, 1973’te de doktora derecesi aldı (Türkiye’nin bilgisayar alanında doktora yapan ilk bilim adamıdır). Bir süre Purdue’da yardımcı profesör olarak çalıştı. 1974’te ODTÜ’ye döndü ve yardımcı profesörlüğe yükseltildi.

Bulut 1975’te ODTÜ Bilgisayar Merkezi’nin yönetmenliğine getirildi. Türkiye’nin en büyük bilgisayar merkezinin yönetmeni olarak Bulut, bir yandan konuya hâkimiyeti, bir yandan sonsuz enerjisi, ama en başta insan ilişkilerindeki başarısı ve demokratik tutumu ile tanındı, sevildi, saygı uyandırdı. 1975’te Türkiye Bilişim Derneği (TBD) Genel Başkanlığına seçildi. Ayrıca Tüm Öğretim Üyeleri Derneği’nde genel yazmanlık görevini yürütüyordu.

1977 Şubat’ı başında kendi isteğiyle Bilgisayar Merkezi Yönetmenliğinden ayrılan Necdet Bulut, 14 Şubat’ta Hasan Tan’ın ODTÜ rektörlüğüne getirilmesiyle başlayan yoğun mücadele döneminde en ön saflarda mücadele verdi. ODTÜ’nün en yüksek akademik organı olan Üniversite Konseyi’nde yardımcı profesörlerin temsilci üyesi olarak görev yaptı. 1977 genel seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi listesinden İzmir ilinde milletvekili adayı oldu.

TODAİE’de “Bilgi İşlem Sistemleri”, Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde (KTÜ) “Doğrusal Programlama” dersleri de veren Bulut, 1978 Temmuz’unda (ODTÜ’den izinli olarak) KTÜ Elektronik Hesap Bilimleri Enstitüsü Başkanlığı’na getirildi. KTÜ’de bilgisayar merkezinin kurulması için çok yoğun bir çalışma içine girdi.

Trabzon’daki lojmanının girişinde, 26 Kasım 1978 gecesi, ülkücü tetikçilerce arabası çapraz ateşe alındı; oğlu ve dört ay önce evlendiği eşi hafif yaralandı. Ağır yaralanmış olan Bulut, Genelkurmay Başkanlığı’nın gönderdiği özel uçakla Ankara’ya getirildi; 8 Aralık’ta Hacettepe Hastanesi’nde öldü. Bulut’un arabasında 27 kurşun deliği belirlendi.

Necdet Bulut’a ateş eden (mahkeme dosyasında “Ülkü Ocakları üyesi” olarak geçen) üç tetikçi 15’er yıl, onları azmettiren üç Ülkü Ocakları üyesi ise müebbet hapse mahkum oldular. Ancak Askeri Yargıtay, Bulut’un ölümünde “tıbbi hata” ve -tıp açısından- “meslek ve sanatta acemilik” saptadığından bu kararlar bozuldu ve yargılama, yeterli kanıt bulunamadığından dolayı, 1985’te beraatla sonuçlandı.

Kaynak: Ortadoğu Öğretim Elemanları Derneği 

© 2024 TMMOB Bilgisayar Mühendisleri Odası