Mobbing (Bezdiri), Psikolojik Etkiler ve Hukuksal Sonuçlar konulu çevrimiçi seminerimizi gerçekleştirdik

Bilgisayar Mühendisleri Odası (BMO) Kadın Mühendisler Komisyonu ile Üye İlişkileri ve Örgütlenme Komisyonu’nun ortak katkılarıyla düzenlenen Mobbing (Bezdiri), Psikolojik Etkiler ve Hukuksal Sonuçlar konulu seminer 17 Haziran 2025 Salı günü çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. BMO YouTube Kanalı’ndan canlı yayınlan etkinlik büyük ilgi gördü.

Yayınımızda, mobbing’in bir birey üzerindeki derin psikolojik etkilerinden başlayarak, gündelik hayattaki benzer yapılarla nasıl iç içe geçtiği anlatıldı. Özellikle mühendislerin karşılaştığı mobbing vakalarına odaklanılarak, hukuki boyutları, mobbing’in nasıl tanımlandığı, delillendirme süreçleri ve mağdur mühendislerin sahip olduğu haklar detaylı bir şekilde ele alındı.

Antalya İl Temsilcimiz ve BMO Kadın Mühendisler Komisyonu üyesi Emine AYDIN’ın kolaylaştırıcılığında gerçekleşen etkinliğin açış konuşmasını BMO 7. Dönem Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zühre Kordon AKIN yaptı. AKIN konuşmasında mobbing’in çalışma hayatında birçok kişinin doğrudan veya dolaylı olarak karşılaştığı, görünmez kalan ancak etkileri oldukça derin bir sorun olduğuna dikkat çekti. Çalışma hayatının en görünmez ama muhtemelen de en yıpratıcı şiddet biçimlerinden biri olan mobing’i (bezdiriyi) düşünmek, konuşmak, ortak mücadele noktalarını bulmak, konuyu hem bireysel hem de toplumsal düzeyde ele almak amacıyla bu etkinliğin düzenlendiğini belirtti. Daha önce Kadın Mühendisler Komisyonunca benzer konulu bir etkinliğin düzenlendiğini ve bir hayli ilgi gördüğünü belirten AKIN, bu etkinlik sonrasında alınan geri bildirimler sonucu bu şiddet türüne maruz kalanların sadece kadın çalışılanların olmadığının, erkek çalışanların sayılarının da bir hayli fazla olduğunun anlaşıldığını sözlerine ekledi. Ayrıca, dünya genelindeki istatistiklere göre çalışanların %15’inin aktif olarak mobing’e maruz kaldığının, bazı sektörlerde ise bu oranın %30’lara kadar yükseldiğinin ve genellikle mağdurların üçte ikisinin kadın çalışanlar olduğunun bilgisini de verdi. AKIN, mobbing’in, tükenmişlik, depresyon, işten ayrılma, uzun süreli iş gücü kaybı gibi pek çok ciddi sorunlara yol açtığını ve mobbing’e yalnızca bireysel bir stres kaynağı olarak bakılamayacağını belirtti. Mobbing’in çok katmanlı bir şiddet türü olduğunu, hem kadınları hem de erkekleri doğrudan etkilemesi nedeniyle BMO olarak bu konuda etkinlikler düzenlenmeye, ortak mücadele alanlarını bulmaya, örgütlü olarak bu konuda ses çıkarmaya ve karşı durmaya da devam edileceğini söyledi. AKIN, verimli, faydalı, farkındalık dolu bir etkinlik olmasını dileyerek konuşmasına son verdi.

Zühre KORDON AKIN’ın konuşmasının ardından Mobbing’in Psikolojik etkileri hakkında konuşmak üzere Psikolog Şükran PELİN BALCI söz aldı. BALCI konuşmasında mobbing’i aslında sistemin ortaya çıkardığını, mobbing’in bireyin bireye uyguladığı bir şiddet türü olmasından ziyade sınıfsal yapıların olduğu her yerde karşımıza çıkabileceğini belirtti. Konuşmasında mobbing’in tanımına yer veren, mobbing davranışlarının neler olduğuna değinen ve mobbing’in duygusal ve davranışsal çıktılarının neler olduğuna açıklık getiren BALCI, mobbing’e maruz kalan kişilerle yapılan araştırmalarda grup içerisindeki kişilerin çoğunlukla sessiz kalmasının, görmezden gelmesinin de mobbing’in uygulayıcısıyla eş değer tahribata neden olduğunu sözlerine ekledi. Bu nedenle “mobbing”i kavram olarak tanımlanırken görünmeyen, elle tutulur, gözle görülür bir şey değilmiş gibi ifade etmenin bu şiddete maruz kalan kişilerin ses çıkarmasını ya da ispatlamaya dönük çabalarının boşa çıkacağına ilişkin inançları artıracağını ve bu nedenle de mobbing’in doğru tanımlanması gerektiğini özellikle vurguladı. Mobbing’in psikolojik bezdirme amacıyla sistematik olarak tekrarlandığını (en az 6 ay), amacının ise kişiyi yıpratmak, dışlamak, sessizleştirmek ve baş edilemeyecek duyguların içerisinde bırakmak gibi pek çok olumsuz eylem içerdiğini belirtti. Mobbing’in güçlü güçsüz ilişkisinin olduğu yerlerden başka ötekinin yaratıldığı farklı ortamlarda da ortaya çıkabileceğini, öteki kavramının içerisinde başta kadın olmanın yanısıra her ne kadar sosyal ve akademik adaptasyonunu tamamlamış olsalar da aspergerler, otizmliler, ADHD hastaları gibi nöro çeşitliliği olan belli bir spektrumdaki kişilerin de olduğunu belirtti. BALCI mobbing’in yaşamda benzerlerini ve ayırt edici kriterlerini de anlattıktan sonra sözlerine son verdi.

Psikolog Şükran Pelin BALCI’nın ardından Avukat Sercan ARAN söz aldı ve mobbing’i hukuksal yönleriyle ele aldı. ARAN sunumunda; Yargı uygulamaları doğrultusunda mobbing nedir? Ne değildir?, Mobbing nasıl delillendirilir?, Mobbing’e maruz kalan çalışanların hakları nelerdir? konularına açıklık getirdi.

Sunumların ardından soru cevap bölümüne geçildi, canlı yayın boyunca izleyicilerden gelen sorular konuşmacılar tarafından yanıtlandı. İzleyicilerden gelen sorular konuya ilişkin merak edilenlerin yanıtlanmasına ve farkındalığın artırılmasına katkı sağladı.

Canlı yayında yapılan değerlendirmelerde, mobbing’in sadece özel sektörde değil, kamuda da ciddi etkilerinin olduğu vurgulandı. Özellikle kamuda yaşanan mobbing’in, mağdurlar üzerinde daha kalıcı ve yıpratıcı sonuçlar doğurabileceği belirtildi. Ancak duygusal ve psikolojik yıkım açısından sektörler arasında büyük bir farklılık olmadığı, maruz kalınan durumun her iki sektörde de benzer derinlikte etkiler yaratabildiği ifade edildi.

Soru cevap bölümünde bu tür etkinliklerin çalışma hayatında farkındalığı artırma ve üyelerin haklarını savunmak açısından büyük önem taşıdığı tekrar belirtildi. Mobbing’in hem psikolojik hem de hukuki boyutlarının kapsamlı bir şekilde ele alındığı bu yayınımız, mağdurlara yol gösterme ve benzer durumlarla karşılaşan kişilere rehberlik etme amacını taşımaktadır.

Başta etkinliğe katılan konuşmacılarımıza, yayını izleyenlere ve sorularıyla katkı sağlayan tüm katılımcılara zaman ayırdıkları ve ilgileri için teşekkür ederiz.

Canlı yayınımızı buradan izleyebilirsiniz: Mobbing (Bezdiri), Psikolojik Etkiler ve Hukuksal Sonuçlar
Oda Avukatımız Sercan ARAN’dan Hukuksal Danışmanlık Hizmeti almak için:
Gün: Hafta içi her gün (Pazartesi – Cuma)
Saat: 09.00-18.00
Telefon: 0 537 385 04 62
E-posta: hukuk@bmo.org.tr